Μερικοί θα υποστηρίξουν πως η κριτική έχει και τη θετική της πλευρά γιατί μας βοηθάει να γινόμαστε καλύτεροι. Παρόλα αυτά, διαχρονικά η κριτική έχει συνδεθεί με αρνητικά αποτελέσματα στην ψυχολογία του ατόμου είτε πρόκειται για παιδί είτε για ενήλικα. Άλλωστε, οι άνθρωποι έχουμε την τάση να κρίνουμε κατά καιρούς διάφορα άλλα πρόσωπα και καταστάσεις με βάση τα δικά μας πιστεύω για το σωστό και το λάθος.
Στην πλειοψηφία των ανθρώπων, η κριτική τροφοδοτεί αρνητικά συναισθήματα, γεμίζοντας το άτομο με αμφιβολίες για αυτό που είναι. Ειδικότερα, όταν πρόκειται για την παιδική ψυχολογία, δεδομένου ότι τα ίδια τα παιδιά δεν έχουν αναπτύξει την ωριμότητα που χρειάζεται για να επεξεργαστούν την οποιαδήποτε κριτική, οι συνέπειες είναι σημαντικές και εξαρτάται από τον τρόπο κριτικής.
Οι γονείς αρκετά συχνά είτε άθελά τους, είτε εν αγνοία τους, ασκούν κριτική στα παιδιά. Βέβαια, η κριτική τους μπορεί να είναι τις περισσότερες φορές καλοπροαίρετη και να έχει ως βάση της την ανησυχία και την επιθυμία να γίνει το παιδί καλύτερο σε έναν ανταγωνιστικό και σκληρό κόσμο. Στην πραγματικότητα, αρκετές φορές συγχέεται η προσπάθεια του γονέα για μετάδοση συμβουλών και καθοδήγησης με την κριτική που ενδεχομένως να υποκινείται έμμεσα από τη συμπεριφορά τους.
Αυτό που θα πρέπει να προσεχθεί ιδιαιτέρως από το γονέα είναι ότι ο αρνητισμός και η κριτική έχουν εν δυνάμει συνέπειες στην αυτοεκτίμηση, στις ικανότητες και στην παραγωγικότητα του παιδιού. Με άλλα λόγια ο τρόπος και ο τόνος με τον οποίο εκφράζεται, ίσως να Η αρνητική κριτική δυστυχώς δημιουργήσει τα παραπάνω αποτελέσματα. Συνεπώς, προσπαθούμε να είμαστε προσεκτικοί στο πως εκφράζουμε τη συμβουλή ή ανησυχία μας για το παιδί. Σε αυτό το σημείο, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι, η οποιαδήποτε κριτική στην παιδική ηλικία και αναλόγως των συνθηκών και του τρόπο έκφρασης, δύναται να επηρεάσει και την ενήλικη ζωή.
Αναντίρρητα, η έμπρακτη αγάπη που λαμβάνει το παιδί συνδυαστικά με την τρυφερότητα και την αποδοχή, μπορεί να βοηθήσει στη μετάδοση της θετικής ή αρνητικής κριτικής στο παιδί. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θα ήταν αποτελεσματικό να απομονωθεί το ίδιο, ως αποδέκτης συνεχόμενης κακής κριτικής και κυρίως με τη χρήση απότομης συμπεριφοράς. Άλλωστε, το παραπάνω γεγονός, δηλαδή ο επηρεασμός της ψυχοσύνθεσής του δύναται να επεκταθεί και στον υπόλοιπο κοινωνικό του περίγυρο (πχ σχολείο, φίλοι, συγγενείς).
Με βάση τα προηγούμενα, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι τελικά τα παιδιά έχουν τεράστια ανάγκη και επιθυμία να κερδίζουν τον έπαινο, την έγκριση και την αποδοχή των γονιών τους. Επομένως είναι στο χέρι σας να τα επιβραβεύετε ακόμη και για ασήμαντες καταστάσεις. Το κλειδί για να διαμορφωθεί μια καλή σχέση γονιού και παιδιού είναι ο σεβασμός και η επικοινωνία.
Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να ενδίδουν σε παράλογες απαιτήσεις των παιδιών. Εφόσον, οι γονείς είναι καλοί ακροατές, κατ’ επέκταση θα κατανοήσουν και θα εκτιμήσουν την άποψη του παιδιού του. Τα παιδιά επιζητούν τη θετική επικοινωνία με τους γονείς τους. Αναζητήστε χρόνο μέσα στην ημέρα για συζήτηση με το παιδί έτσι ώστε να έχει την ευκαιρία να μιλήσει για αυτά που το απασχολούν και το προβληματίζουν.
Τέλος, είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να αναγνωρίζουν τα λάθη τους και όταν υπάρχει λόγος να ζητούν συγνώμη από τα παιδιά. Μη ξεχνάτε ότι όταν ζητάτε συγνώμη, δίνετε ένα πραγματικό μάθημα στο παιδί για τις ανθρώπινες σχέσεις και το σεβασμό. Δώστε απλόχερα την αποδοχή και την αγάπη σας!